ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ

Αγία Παρασκευή Στράτσιανης


Αγία Παρασκευή Στράτσιανης – Το κείμενο στην τουρκική γλώσσα


I.AZN. 17-8 kayit nolu Yanya vilayet Leskovik kazasi Estercani (Stracani) beldesinde Rum cemaati için inşa edilen Aya Praşkoy (Hagia Paraskevi) Kilesesi ise yine H. 1313 (1895/96) tarihli olarak görülmektedir.  Yapi 52x24,60x20x35,30 m ölçülerinde, biçimsiz bir bahçe içine yerleştirilmiştir.  Kilise, güneyden eklenen açik bir sundurma ile 15x10,50 m ölçülerinde inşa edilmiştir.  Galerili olarak inşa edilen yapida üst kata ahşap merdivenler ile geçit sağlanmaktadir.  Yapi yaltta, güney ve kuzeyde bati tarafina yakin alanda niş biçiminde birer geniş açikliğa sahiptir.  Güneydeki açiklik sundurmaya bir kapi ile açilmaktadir.  Ana mekânda ise iki sira halinde alti sütun yer almaktadir.  Doğuda içten ve diştan yarim yuvarlak şeklindeki apsisin önünde, üç açiklikli ikonostasis duvari bulunmaktadir.  Batida ise ortada dişa çikinti yapan nartekste kilisenin girişi yer almaktadir.  Üst kata geçiş veren merdivenler ise narteks kismina inşa edilmiştir.  Üst kat ise alt kati tekrarlamakla birlikte sundurma olamayacağindan L şeklinde ana mekâna eklenen bir form göstermektedir.  Alt kata sundurma dört şütunlu olarak beş açikliğa sahiptir.  Bu açikliklar biri ana kapi olarak görev yapar, diğerleri ise yükseltilmiş zamin ile üstte yuvarlak kemerle sahiptir.  Güneyde ise narteks dahil beş pencere yer alir. Apsis, tek pencere ile hareketlenir.  Üstte, güney ve kuzeyde üçer pencere bulunmaktadir.  Girişte, üstte iki pencere, altta ise bir kapi açikliği bulunur.  Apsisin güneyinde yer alan pastophorion hücresi küçük bir niş şeklinde görülürken, kuzeyde yer alan hürce kuzey-doğu ve kuzeyde olarak iki niş şeklinde gösterilmiştir.  Bu tarz hücreler geç dönemde Uzunköprü Ioannes Kilisinde olduğu gibi sikça karşimiza çikmaktadir.


 

Çizim 13. Estercani-Aya Paraskevi Kilisesi



Αγία Παρασκευή Στράτσιανης {Μετάφραση }


Με αριθμό I.AZN.17-8 φαίνεται η εκκλησία Αγία Παρασκευή, που χτίστηκε για την ελληνική κοινότητα στο χωριό Στράτσανη/Esterciani (Stracani)  του καζά  Λεσκοβικίου στο βιλαέτι  Ιωαννίνων, επίσης το έτος Η.1313 (1895/96). Το κτίριο τοποθετήθηκε σε ένα ακανόνιστο κήπο διαστάσεων 52x24,60x20x35,30 μ. Η εκκλησία χτίστηκε με διαστάσεις 15x10,50 μ και ανοιχτή βεράντα στο νότο. Το κτίριο, που χτίστηκε σαν γκαλερί, παρέχει ένα πέρασμα με ξύλινες σκάλες στον επάνω όροφο. Το κτίριο έχει μια θέση με μορφή ευρέως ανοίγματος στην δυτική κοντή πλευρά και στα βόρεια και νότια του κτιρίου. Το άνοιγμα στο νότο οδηγεί στη βεράντα με μια πόρτα. Στον κεντρικό χώρο υπάρχουν έξι στήλες σε δύο σειρές. Στα ανατολικά υπάρχει ο τοίχος με την ημικυκλική  αψίδα/κοίλο εντός και εκτός του κελύφους, και μπροστά του ο τοίχος του εικονοστασίου με τρία ανοίγματα. Στα δυτικά, είναι ο νάρθηκας με τους οδοντωτούς τοίχους και η είσοδος της εκκλησίας. Οι σκάλες που οδηγούν στον επάνω όροφο είναι χτισμένες στο τμήμα του νάρθηκα. Αν και ο επάνω όροφος επαναλαμβάνει τον κάτω όροφο, δεν έχει βεράντα και εμφανίζει μια μορφή σχήματος L που προστίθεται στο κεντρικό χώρο. Η βεράντα στον κάτω όροφο έχει πέντε ανοίγματα με τέσσερις διόδους. Ένα από αυτά τα ανοίγματα χρησιμεύει ως κύρια πόρτα, ενώ τα άλλα έχουν ανυψωμένο τόξο με κυκλική καμάρα στην κορυφή. Στο νότο, υπάρχουν πέντε παράθυρα, συμπεριλαμβανομένου του νάρθηκα. Η αψίδα/κοίλο έχει ένα μόνο παράθυρο. Υπάρχουν τρία παράθυρα στην κορυφή, νότια και βόρεια. Η είσοδος έχει δύο παράθυρα στην κορυφή και μια πόρτα ανοίγεται στο κάτω μέρος. Το κελί του παστοφορίου που βρίσκεται στα νότια της αψίδας/κοίλου και το κελί [της πρόθεσης] στα βόρεια φαίνονται με τη μορφή μιας μικρής γωνιακής θέσης. Αυτά τα κελιά εμφανίζονται συχνά στην ύστερη περίοδο, όπως στην εκκλησία του Ιωάννη της Μεγάλης Γέφυρας (Uzunköprü Ioannes).


Σχόλια : Η πανέμορφη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται μέσα στον οικισμό της Στράτσιανης στην κάτω συνοικία «Τσιαμάτες». Όντως χτίστηκε το 1895, όπως γράφεται σε επίτοιχη επιγραφική πλάκα ,δηλ. ξεκίνησε η ανέγερσή της την ίδια χρονιά που αδειοδοτήθηκε από τις Αρχές το 1895/96. Τότε η Στράτσιανη ήταν μεγάλο χωριό με 991 κατοίκους. Η περιγραφή στο κείμενο και το εξαιρετικό έγχρωμο σχέδιο της κάτοψης και της νότιας όψης που υπάρχει στο αρχείο και δημοσιεύεται εδώ μας αποκαλύπτουν ότι ο σχεδιασμός τηρήθηκε σχεδόν κατά γράμμα στην ανέγερση του ναού.


                  Εγκάρδια ευχαριστώ τον αγαπητό Θωμά Ζιώγα για τη βοηθειά του

                                                             φάνης βαρδάκης









bullet hover email hover menu arrow